Volgograd Oblast'

Lộ trình viễn du của chúng ta sẽ đi về phía nam phần châu Âu của Nga, đến vùng Volgograd nằm ven bờ dòng sông Volga vĩ đại.

Với diện tích 114km vuông, vùng Volgograd của Liên bang Nga lớn bằng khỏang 1/3 đất nước Việt Nam. Dân số của chủ thể hành chính Liên bang này là 2,7 triệu người. Trung tâm của vùng là thành phố Vogograd, đã đi vào lịch sử thế kỷ XX với tên gọi Stalingrad. ¼ thế kỷ, lịch sử của thành phố đầy ắp những sự kiện có ý nghĩa không chỉ với nước Nga, mà cả với tòan thế giới.

Với hình dạng giống như một hý trường bậc thang khổng lồ, Volgograd trải dài 65 km ven hữu ngạn dòng Volga vĩ đại. Chính vị trí địa lý trù phú đã là yếu tố quyết định để dần dà mọc lên những làng mạc đầu tiên rồi ngày càng đông đúc ở địa điểm này. Tại đây, dòng Volga ở hạ nguồn dòng chảy đã lượn sát một con sông lớn khác của nước Nga là sông Đông, có cửa sông đổ ra biển Azov, và rồi xa hơn, là nhập vào hành trình thương mại thế giới.

Thành phố đã từng buộc phải khẳng định quyền của mình về phát triển thương mại – và không chỉ một lần. Tại đây, đã diễn ra không chỉ một trận chiến với ngoại xâm. Thành phố và vùng ngoại vi đã nhiều lần bị cháy trụi, bị phá hủy đến tận nền móng. Cũng không chỉ một lần, bệnh dịch hạch từ Á châu đã lan tới đây, và cướp đi hàng nghìn sinh mạng. Nhưng bất chấp mọi điêu linh thử thách, thành phố vẫn hồi sinh và tươi tốt hơn lên. Nó đặc biệt phát triển mạnh vào thế kỷ 19. Đã xây dựng đường sắt, nối nơi này với những khu vực trung tâm của đất nước và với miền Pribantic. Việc trao đổi sản vật rừng, muối, ngũ cốc, cá tôm đã mang về nguồn lợi nhuận kếch xù.

Năm 1925, thành phố có cái tên ban đầu là Tsaritsưn đã được đổi tên thành Stalingrad, theo tính danh của người đứng đầu nhà nước XV hồi bấy giờ. Và chính tên gọi này được cả thế giới biết đến và ghi nhớ mãi mãi. Bởi vì, bằng trận đánh kiên cường bảo vệ Stalingrad trong những năm 1942-1943, quân đội xô-viết đã lập nên chiến công to lớn, giáng trả đích đáng đội quân xâm lược hùng mạnh của bọn phát-xít Đức trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Chính ở đây, ven dòng Volga, đã diễn ra bước ngoặt lịch sử, làm thay đổi tận gốc rễ cục diện thế chiến, đập tan ảo mộng của Hitler về quyền thống sóai tòan thế giới.

Cuộc đọ sức mang tính thời đại suốt hơn 6 tháng ròng rã bên sông Volga, đã quyết định số phận của tòan thể thế giới văn minh. Trong trận Stalingrad, cơ số của cả hai bên tham chiến tới gần 2 triệu binh lính, 26 nghìn khẩu đại bác và súng phóng lựu, 2 nghìn phi cơ. “Bám trụ đến cùng, không lui một bước!” là khẩu hiệu, là lời thề của các chiến sĩ bảo vệ Stalingrad. Và họ đã đứng vững hiên ngang. Trong thành phố diễn ra những trận đánh ác liệt, giành giật từng góc phố, từng ngôi nhà. Hạ sĩ quan Yakov Pavlov cùng với 3 chiến sĩ đồng đội, đã biến một ngôi nhà trong phố bình thường, thành một pháo đài sừng sững kiên trung, không cho kẻ thù đặt chân đến bờ Volga.

Stalingrad đã trở thành một cái bẫy tử thần đối với 22 sư đòan quân Đức. Tháng 11 năm 1942, đội quân địch ở đây đã bị vây chặt, và đến cuối tháng Giêng 1943 thì bị đánh tan tành. Thống chế Paulius chỉ huy đội quân này đã phải ra hàng, biến thành một tù binh.
Trận Stalingrad đã là một thất bại nặng nề trong lịch sử nước Đức phát-xít, còn với nước Nga, đó quả thực là một chiến thắng vĩ đại, — tướng Đức Hans Điôrr đã phải thú nhận như vậy trong cuốn sách của mình.

Không khó khăn gì cũng đóan được rằng, sau bao nhiêu trận đánh ác liệt và kéo dài như thế, thành phố ven bờ Volga đã bị biến thành một đống đổ nát hoang tàn. Để khôi phục nó, đã phải mất hàng chục năm ròng. Mãi đến năm 1960, thành phố mới được khôi phục hòan tòan, và khi ấy, nó được đổi tên là Volgograd. Từ cuối những năm 40 đầu 50, trên địa bàn của vùng này đã khai thông đường thủy Volga-sông Đông, biến Volgograd thành một bến cảng giao lưu 5 biển. Cũng trên mảnh đất này có nhà máy thủy điện Volga, lớn nhất ở châu Âu.
Hôm nay, vẫn như trước đây vùng, Volgograd là cửa ngõ chính của nước Nga về hướng nam. Hạ lưu Volga và sông Đông, được nối liền bằng đường thủy, tạo những điều kiện thuận lợi để chuyên chở bao nhiêu hàng hóa khác nhau, từ châu Âu sang Trung Cận Đông, và thậm chí đến tận châu Phi.

Như phượng hòang hồi sinh và cất cánh từ tro tàn, vùng này đã có được sự phát triển công nghiệp rất nghiêm túc. Chẳng hạn, xí nghiệp máy kéo Volgograd sản xuất 22% số máy kéo của tòan LB Nga. Những chiếc máy kéo bền vững chạy bánh xích làm ra ở Volgograd, hiện đang cần mẫn làm việc tại 32 quốc gia khắp thế giới, ở châu Á, châu Phi, châu Âu và châu Mỹ. Còn nhà máy luyện kim “Tháng Mười đỏ” của olgograd, là một trong những cơ sở sản xuất ra loại thép có thương hiệu đặc biệt, giành cho ngành công nghiệp lắp ráp ôtô và hàng không. Trong danh mục mặt hàng của nhà máy này, có hơn 450 loại thép, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.


Nơi đây có một điều kỳ diệu của tự nhiên, được gọi là một viên ngọc trai của địa l‎ý châu Âu, đó là hồ Elton. Đây là một trong những hồ nước mặn loại lớn của thế giới. Từ thời xưa, các cư dân gốc bản địa đã phát hiện ra tính chất chữa bệnh đặc biệt của nước hồ này. Năm 1904, ven hồ đã khai trương một khu an dưỡng trị liệu, mang tên hồ nước đặc biệt này. Ở Elton, hầu như ai cũng có thể kể cho bạn nghe những câu chuyện sinh động về tác dụng kỳ diệu của nước hồ, về việc có người bao năm lê bước đau đớn và khó nhọc, nhưng đến đây, khi bước ra từ phòng bệnh, người ta vất bỏ cây nạng chống, để vững bước nhẹ tênh trên đôi chân mình…Tại đây, thời trước còn có một viện bảo tàng vào loại độc nhất vô nhị trên thế giới, ấy là Viện Bảo tàng những cây nạng, cây gậy chống bị vứt bỏ, lãng quên.

Đời sống văn hóa của vùng này cũng cực kỳ phong phú. Nổi tiếng lừng lẫy khắp thế giới, là bảo tàng-tòan cảnh “Trận Stalingrad” và quần thể tượng đài kỷ niệm “Những anh hùng của trận Stalingrad”. Bảo tàng độc đáo này nằm ở trung tâm thành phố Volgograd, trên dải đồi thỏai rộng Mamaev, nơi xưa kia diễn ra những trận ác chiến dữ dội những năm 42-43. Đài kỷ niệm chính mang tên “Người mẹ-Tổ quốc” là tượng đài lớn nhất thế giới : sừng sững cao 85 mét soi bóng xuống mặt nước Volga.