Hồ Baikal - Viên ngọc quý của Siberia

Hồ Baikal (Байкал) tại Siberia (Nga) nằm ở độ cao 1.485m, là hồ sạch nhất, sâu nhất, lâu đời nhất thế giới (gần 30 triệu năm). Hồ Baikal đã chính thức được bình chọn là 1 trong 7 kỳ quan của nước Nga.

Theo Kết quả cuộc bình chọn do báo Tin Tức (Izvestya), kênh truyền hình Nước Nga (Rossiya), Đài phát thanh Hải đăng (Maaik) và website Vesty.ru đồng tổ chức công bố hôm 12/6/2008, bảy kỳ quan của nước Nga gồm núi Elbrus; thung lũng suối nước nóng ở Kamchatka; những chiếc cột phong hóa trên cao nguyên Manh-Pupu-Nior ở Komi; quần thể Petergof ở Saint-Petersburg; hồ Baikal; đồi Mamaiev; quần thể đền thờ Vasili Blazhensky ở Moskva.



Đến với Baikal, bất kì ai cũng phải choáng ngợp trước cảnh hồ như chiếc gương khổng lồ với làn nước màu xanh ngọc bích trong trẻo và sâu thẳm, soi bóng những núi đá hùng vĩ.



Hồ vốn là chỗ lõm sâu 7.000m của trái đất, bị một lớp trầm tích vùi lấp trong 25 triệu năm. Trên lớp trầm tích là nước, chỗ sâu nhất là 1.637m. Hồ Baikal rộng 80km2 (tương đương với nước Bỉ) và dài tới 636km (tương đương với khoảng cách giữa Matxcơva và Sanh-Peterburg). Hồ có dung tích lên tới 23.000km³, dự trữ tới 20% nước ngọt của Trái Đất, nhiều hơn số nước ngọt tại Ngũ Đại Hồ cộng lại. Nước trong hồ do 336 nhánh sông cung cấp, khiến Baikal trở thành kho dự trữ nước ngọt lớn nhất trái đất.



Người dân Nga quen gọi Baikal là Biển Hồ. Biển Hồ gắn với nhiều truyền thuyết, trong đó nổi tiếng nhất là chuyện ông già Baikal và cô con gái Angara. Ông già Baikal có tới 300 cô con gái, nhưng nàng Angara xinh đẹp và ngang bướng được ông yêu quý nhất. Để giữ cô con gái yêu, ông già Baikal đã nhốt Angara trong một tòa tháp cao. Nhưng những bức tường kiên cố không giữ nổi Angara, cô đã trốn ra ngoài để đi theo người yêu là Enisei. Cha nàng nổi giận, nguyền rủa Angara và ném theo một mảnh núi vỡ, chắn đường không cho nàng đến với người yêu. Vì vậy trong khi các nhánh sông đều đổ về Biển Hồ thì chỉ riêng có nhánh sông Angara không chảy vào hồ Baikal, mà lại từ hồ chảy ngược ra ngoài.


Sông Angara

Baikal là hồ cổ kính, thiêng liêng và kì bí. Các nhà khoa học trên thế giới đều cho rằng đây là một phòng thí nghiệm tự nhiên khổng lồ, có nghiên cứu trong nhiều thế kỉ cũng không thể khám phá hết tất cả mọi bí mật của nó.
Hồ Baikal có tới 1200 loài động vật, hầu hết các loài này không hề có ở nơi nào khác trên trái đất. Đặc biệt, nơi đây có loài hải cẩu nerpa Baikal, vốn là một loài sinh vật biển, hiện nay khoa học vẫn chưa thể giải thích được tại sao loài sinh vật biển này lại lọt được vào hồ nước ngọt (cách bờ biển gần nhất cũng phải 4000km). Loài cá golomianka ở đây cũng rất độc đáo, hoàn toàn không có vẩy, miệng to, thân hầu như trong suốt, thấy được cả ruột bên trong, không đẻ trứng mà đẻ ra cá con. Loài cá omul là đặc sản chỉ ở đây mới có, vị ngon ngọt khác thường.



Ngay cạnh bên hồ Baikal là làng Listvianka và viện bảo tàng về Baikal, một trong ba viện bảo tàng về hồ của thế giới (một viện bảo tàng khác ở Balanton, Hungary và một bảo tàng ở Biva, Nhật Bản). Bảo tàng về hồ Baikal có 10 bể nước lớn giới thiệu các loài tôm cá trong hồ. Một bể lớn 37 tấn có nuôi hai con hải cẩu nerpa. Ông Vladimir Fialkov, Giám đốc viện bảo tàng Baikal tự hào: “Các bể cá của chúng tôi rất đặc biệt: đây là những bể cá duy nhất trên thế giới được cấu tạo như là một phần của hồ tự nhiên. Nước hồ ở độ sâu 400m được dẫn trực tiếp vào các bể này. Mỗi ngày có đến 500 tấn nước lưu chuyển qua các bể nước của chúng tôi. Tất cả các bể cá khác trên thế giới đều phải thau lọc nước, người ta không thể có được khối lượng nước sạch khổng lồ như chúng tôi.”



Tại bảo tàng Baikal, khách tham quan có thể “lặn” xuống tận đáy hồ Baikal với độ sâu 1637m bằng thiết bị lặn ảo gọi là “quả cầu đo độ sâu” với 9 cửa mạn. Du khách tham gia lặn ảo đều tranh cãi với nhau rằng họ đang lặn xuống dưới nước hay đang xem màn hình bởi họ vừa có cảm tưởng như đang tham gia lặn xuống đáy hồ để ngắm cảnh, mà vẫn thu nhận được những kiến thức về Baikal ở tất cả mọi độ sâu.
Mỗi năm hồ Baikal thu hút khoảng 50 nghìn du khách nước ngoài đến tham quan, đặc biệt là du khách người Đức, người Mỹ, người Bỉ, người Hà Lan… Với nhiều người, đây là chặng dừng chân lí tưởng trước khi đi tiếp đến Mông Cổ hoặc Trung Quốc. Các quan chức địa phương đang chú trọng phát triển loại hình du lịch sinh thái, vừa thưởng ngoạn thắng cảnh Baikal, vừa bảo vệ môi trường của khu vực này.